3 februari 2023

Verpleeghuis dreigt te verdwijnen

Op 9 februari a.s. vindt in de Tweede Kamer een commissiedebat plaats over de woningbouwopgave. Senioren Netwerk Nederland roept de Kamerleden op om alles op alles te zetten om het kabinet ertoe te bewegen voldoende verpleeghuisplekken te realiseren. Dat is niet alleen in het belang van kwetsbare ouderen en hun naasten. Een zorginfarct raakt de gehele samenleving!

De urgentie om wonen en zorg voor ouderen ingrijpend te veranderen is groot en voelbaar. Doordat we met zijn allen steeds ouder worden zal de druk op de verpleeghuiszorg echter fors toenemen, met nog langere wachtlijsten als gevolg. Tegelijkertijd wonen steeds meer ouderen langer zelfstandig thuis. Zolang dat verantwoord is, mede door de beschikbaarheid van ondersteunende vrijwillige en professionele zorg, hoeft dat geen probleem te zijn. Echter, vroeg of laat is ook voor veel senioren langer thuis wonen niet verantwoord meer.

Ministers De Jonge en Helder zetten stevig in op langer thuis wonen (ook met een verpleeghuis-indicatie) en willen 290.000 voor ouderen geschikte woningen bouwen waaronder 170.000 nultredenwoningen en 80.000 geclusterde woonvormen zoals hofjes en geclusterde verpleegzorgplekken (Wlz-thuis). De KBO’s in Noord-Brabant, Gelderland, Limburg, Noord-Holland en Overijssel, samenwerkend in het Senioren Netwerk Nederland, hebben sterke twijfels bij het tempo en de haalbaarheid van deze bouwopgave. Bovendien vragen zij zich af of deze geclusterde woonvormen toereikend zijn voor ouderen met een complexe zorgvraag en een klein netwerk. Uitbreiding van verpleeghuisplekken (Wlz-verblijf) zien zij als onontkoombaar.

De wachtlijsten voor verpleeg(huis)zorg zijn afgelopen jaren al sterk toegenomen. Als de benodigde verpleeghuisplekken en geclusterde woonvormen de komende jaren niet worden gerealiseerd, loopt de hele zorgketen verder vast: bij de huisarts, in het ziekenhuis én in de verzorging en verpleging. Dat betekent nog langere wachtlijsten voor het verpleeghuis en nog meer druk op de thuiszorg. Ook mantelzorgers en andere vrijwilligers zijn steeds minder in staat hun vitale bijdrage te leveren.

Het Senioren Netwerk Nederland maakt zich dan ook grote zorgen over het achterblijven van bouwplannen in de verpleeghuiszorg. Uit de Regiomonitor 2022 Verpleegzorg blijkt dat de huidige plannen niet genoeg zijn om aan de opgave voor de komende jaren te voldoen. Er zijn voor de komende vijf jaar plannen voor 7.000 intramurale verpleeghuisplekken, 1.800 minder dan in 2021. Zelfs als deze plannen daadwerkelijk worden gerealiseerd, is dit nog steeds onvoldoende om aan de groeiende zorgvraag te voldoen.

Kortom: er dreigt geen zorginfarct, het ís er! De actuele problemen in de zorg en ondersteuning voor ouderen met een klein netwerk zijn groot: lange wachtlijsten in de verpleeghuiszorg, onvoldoende verzorging, verpleging en ondersteuning thuis, de druk op wijkverpleegkundigen is groot, mantelzorgers zijn overbelast, de complexiteit van regelgeving blijft onverminderd groot, de schotten tussen zorgwetten bestaan nog steeds en de helft van de huizen is ongeschikt. Hoeveel organisaties en burgers moeten de noodklok nog luiden?

Lees hier: Brief aan vaste commissie BiZa TK van Senioren Netwerk Nederland – debat woningbouwopgave